Kedilerde Bağışıklık Aracılı Hemolitik Anemi : IMHA

0

Bağışıklık Aracılı Hemolitik Anemi (IMHA), kedilerde nadir görülen ancak ciddi bir hematolojik hastalıktır. Bu hastalıkta bağışıklık sistemi, kendi kırmızı kan hücrelerini (eritrositleri) yabancı olarak algılar ve bunları yok etmeye çalışır. Bu durum, anemiye (düşük kırmızı kan hücresi sayısı) ve buna bağlı komplikasyonlara yol açar. IMHA, birincil (idiyopatik) veya ikincil (altta yatan bir nedenin tetiklemesiyle) olarak sınıflandırılabilir.

IMHA’nın Nedenleri

IMHA, genellikle iki ana kategoriye ayrılır:

  1. Birincil IMHA
    Bağışıklık sistemi hatalı bir şekilde kırmızı kan hücrelerine saldırır. Altta yatan bir neden saptanamaz. Bu form, kedilerde nadir görülür.
  2. İkincil IMHA
    Bağışıklık sistemi, enfeksiyonlar, toksinler, ilaçlar, neoplazi (tümörler) veya sistemik hastalıklar gibi altta yatan bir tetikleyiciye yanıt olarak anormal bir şekilde çalışır. Kedilerde sık rastlanan nedenler arasında şunlar bulunur:

    • Feline Leukemia Virüsü (FeLV) ve Feline Immunodeficiency Virüsü (FIV) gibi viral enfeksiyonlar.
    • Mycoplasma haemofelis gibi hemoparaziter enfeksiyonlar.
    • Bazı ilaçlar (örneğin, antibiyotikler veya aşılar).
    • Sistemik lupus eritematozus gibi bağ dokusu hastalıkları.
    • Lenfoma veya diğer maligniteler.

Patofizyoloji

IMHA’nın temel mekanizması, otoantikorların (vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından üretilen antikorlar) kırmızı kan hücrelerine bağlanmasıdır. Bu durum, hücrelerin dalakta, karaciğerde veya dolaşım sisteminde yok edilmesine neden olur. Hemoliz (kırmızı kan hücresi yıkımı) iki şekilde gerçekleşebilir:

  • Ekstravasküler hemoliz: Makrofajlar tarafından dalakta ve karaciğerde kırmızı kan hücrelerinin fagositozu.
  • İntravasküler hemoliz: Eritrositlerin doğrudan damar içinde yıkılması.

Klinik Belirtiler

Kedilerde IMHA belirtileri, aneminin şiddetine ve hemolizin hızına bağlı olarak değişir. En yaygın görülen belirtiler şunlardır:

  • Letarji ve halsizlik
  • Soluk diş etleri (anemi göstergesi)
  • Sarılık
  • İştahsızlık
  • Hızlı veya zor nefes alma
  • Ateş
  • Kilo kaybı

Bazı kedilerde, tromboemboli (kan pıhtısı oluşumu) gibi komplikasyonlar da görülebilir.

Tanı

IMHA’nın tanısı, klinik belirtilerin yanı sıra laboratuvar testleriyle konur:

  1. Tam Kan Sayımı (CBC): Anemi, retikülositoz (genç kırmızı kan hücrelerinde artış) ve beyaz kan hücresi sayısında değişiklikler görülebilir.
  2. Kan Smeari İncelemesi: Sferositlerin (küçük, yuvarlak eritrositler) varlığı, IMHA için karakteristiktir.
  3. Coombs Testi: Eritrositler üzerindeki otoantikorların varlığını belirler.
  4. ANA Testi (Antinükleer Antikor Testi): Bağışıklık sisteminin nükleer bileşenlere karşı antikor üretip üretmediğini kontrol eder.
  5. Biyokimya Paneli: Bilirubin artışı ve karaciğer enzim değişiklikleri gibi parametreler değerlendirilir.
  6. Radyografi ve Ultrasonografi: Altta yatan bir nedenin varlığını belirlemek için kullanılır.
  7. PCR Testleri: Mycoplasma haemofelis veya viral enfeksiyonların tespiti için yapılabilir.

Tedavi

IMHA tedavisi, bağışıklık sistemini baskılamak ve altta yatan nedenleri ortadan kaldırmak üzerine odaklanır. Tedavi genellikle şu yöntemleri içerir:

  1. Bağışıklık Baskılayıcı İlaçlar
    • Kortikosteroidler : Bağışıklık yanıtını baskılamak için ilk seçenektir.
    • Diğer immünosupresif ajanlar gerektiğinde eklenebilir.
  2. Destekleyici Bakım
    • Kan transfüzyonları, şiddetli anemiyi düzeltmek için uygulanabilir.
    • Sıvı tedavisi, dehidrasyonu önlemek için gereklidir.
  3. Altta Yatan Nedenin Tedavisi
    • Enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilir.
    • Tümör varsa cerrahi veya kemoterapi gerekebilir.
  4. Tromboemboli Önleme
    • Pıhtılaşmayı önlemek için düşük molekül ağırlıklı heparin veya klopidogrel gibi antikoagülanlar kullanılabilir.

Prognoz

IMHA’lı kedilerin prognozu, hastalığın ciddiyetine, tedaviye yanıtına ve altta yatan nedenin yönetimine bağlıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile iyileşme sağlanabilir, ancak hastalık tekrar edebilir. Kronik vakalarda düzenli veteriner kontrolleri önemlidir.

Önleme

IMHA’nın önlenmesi için şu adımlar atılabilir:

  • Viral enfeksiyonlardan korunmak için düzenli aşılamalar.
  • Parazit kontrol programlarının uygulanması.
  • Riskli ilaçların kullanımından kaçınılması.

Kedilerde IMHA, karmaşık bir hastalık olup ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Erken tanı ve tedavi, kedinin yaşam kalitesini artırabilir ve hayatta kalma şansını yükseltebilir. Kedinizde IMHA belirtileri fark ederseniz, derhal bir veteriner hekime başvurmanız önerilir.

Yazar Hakkında

Kurtcebe KARA

Lucky Pet Veteriner Polikliniği"nde Veteriner Hekimi. PROFESYONEL HİZMET ALANLARI : Kedi - Köpek - Kanatlı - Balık - Egzotik Dostlarımızın Hastalıklarının Teşhisi, Tedavisi ve Bakımı

Henüz Yorum Yok

İlginizi Çekebilir

ORCA : Katil Balinalar

Orca, halk arasında “katil balina” olarak bilinse de aslında balina değil, yunus ailesinin bir üyesidir. Latince adı Orcinus orca olan bu hayvanlar, dünya okyanuslarının en ...