Köpeklerde Gebelik ve Doğum Süreci

Köpeklerde gebelik ve doğum süreci, köpek sahiplerinin dikkatle takip etmeleri gereken, heyecan verici ve bir o kadar da sorumluluk gerektiren bir dönemdir. Bu süreç, dişi köpeğin sağlıklı bir gebelik geçirmesini ve yavruların sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesini sağlamak amacıyla belirli aşamaları ve özenli bakımı içermektedir. Gebeliğin başlangıcından doğum sonrasına kadar olan bu süreç, veteriner hekim kontrolünde gerçekleşmeli ve doğru beslenme, uygun ortam hazırlığı ve gerekli tıbbi müdahalelerle desteklenmelidir. Sağlıklı ve başarılı bir doğum süreci için, köpek sahiplerinin bu dönemin her aşamasını dikkatle gözlemlemeleri ve gerekli önlemleri almaları büyük önem taşır.

Gebelik Süreci

Köpeklerde gebelik süresi ortalama 63 gündür, ancak 58 ile 68 gün arasında değişebilir. Gebelik süresi, çiftleşme tarihinden itibaren başlar ve doğuma kadar devam eder.

Köpeklerde hamilelik dönemi, genellikle üç trimester olarak adlandırılan üç ana aşamaya ayrılır. Her trimester, embriyo veya fetüs gelişiminde önemli aşamalar içerir. İşte köpeklerde hamilelik trimesterleri hakkında ayrıntılı bilgi:

1. Trimester (1-21 gün)

Döllenme ve Embriyo Gelişimi:

1-7 gün: Döllenme genellikle çiftleşmeden sonra ilk 24-48 saat içinde gerçekleşir. Döllenmiş yumurta, fallop tüplerinden rahme doğru hareket etmeye başlar.
8-14 gün: Döllenmiş yumurtalar, rahme ulaşır ve burada rahim duvarına tutunur (implantasyon). Embriyo gelişimi başlar.
15-21 gün: Embriyolar, rahim duvarına yerleşir ve plasenta oluşumu başlar. Bu aşamada embriyonun organları ve diğer yapıları gelişmeye başlar.

Belirtiler:

İlk haftalarda genellikle belirgin bir belirti olmaz.
21.gün civarında veteriner hekim ultrason kullanarak hamileliği doğrulayabilir.

2. Trimester (22-42 gün)

Organ Gelişimi ve Fetal Büyüme:

22-28 gün: Embriyonik yapılar ve organlar gelişmeye devam eder. Fetüsler, ultrason ile daha belirgin hale gelir.
29-35 gün: Fetüslerin büyümesi hızlanır, kemikleşme başlar ve belirli organlar gelişir.
36-42 gün: Fetüslerin boyutu artar, kemikler sertleşir ve hareket etmeye başlarlar.

Belirtiler:

Karın bölgesinde hafif bir şişlik fark edilebilir.
Memelerde büyüme ve meme uçlarında renk değişikliği görülebilir.
Yavaş yavaş iştah artışı olabilir.

3. Trimester (43-63 gün)

Fetal Olgunlaşma ve Doğum Hazırlığı:

43-49 gün: Fetüsler hızlı bir şekilde büyümeye devam eder ve olgunlaşır. Kafatası ve omurga kemikleri daha belirgin hale gelir.
50-57 gün: Fetüsler neredeyse tamamen gelişmiştir. Doğuma hazırlık olarak pozisyon almaya başlarlar.
58-63 gün: Doğum yaklaştıkça fetüsler tamamen gelişir. Anne köpek doğum belirtileri göstermeye başlar.

Belirtiler:

Karın belirgin şekilde büyür.
Anne köpek yuva yapma davranışı sergileyebilir.
Doğuma birkaç gün kala iştah azalabilir.
Vücut sıcaklığı düşebilir (37.2°C veya altına düşebilir).

Hamilelikte Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Beslenme: Hamile köpekler için dengeli ve besleyici bir diyet sağlanmalıdır. Hamileliğin ikinci yarısından itibaren protein ve kalori ihtiyaçları artar.
Veteriner Kontrolleri: Düzenli veteriner kontrolleri, hem anne köpeğin hem de yavruların sağlığını izlemek için önemlidir.
Egzersiz: Hafif ve orta düzeyde egzersiz, hamile köpeğin sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Ancak aşırı yorucu aktivitelerden kaçınılmalıdır.
Doğum Hazırlıkları: Doğum için uygun bir yer hazırlanmalıdır. Temiz, sessiz ve rahat bir ortam sağlanmalıdır.
Acil Durumlar: Hamilelik veya Doğum sırasında herhangi bir komplikasyon yaşanması durumunda (örneğin, yavrunun doğum kanalında sıkışması, aşırı kanama) hemen veteriner hekim ile iletişime geçilmelidir.

Köpeklerde hamilelik dönemi, her aşamada dikkat ve özen gerektirir. Veteriner hekiminiz, hamilelik sürecinde size rehberlik edecek en iyi kaynaktır.

Doğum Sonrası Bakım: Doğumdan sonra, dişi köpeğin ve yavruların sağlığı dikkatle izlenmelidir. Dişi köpeğin süt üretimi, meme bezlerinin durumu ve genel sağlığı kontrol edilmelidir. Yavruların beslenmesi ve gelişimi yakından izlenmelidir.

Veteriner Hekim Yorumu :

Annelik içgüdüsü doğamızda var olan tüm canlılarda genetik olarak kodlanmıştır. Her türün DNA sında bulunan bu kodlar, türün annelik süresince ( gebelik, doğum, besleme /emzirme ve hayata hazırlama dönemlerindeki ) davranış şeklini belirler.

Klinisyenlik hayatım boyunca her doğum vakasında, bu genetik kodların oluşturduğu programın ne kadar kusursuz çalıştığını gözlemlerim . Hayatın başlangıcı, doğanın mucizesi olan doğuma tanıklık etmek tarifi imkansız bir deneyimdir. Bu yüzden ilk kez anne olacak köpek veya kediyi doğum sırasında seyretmenizi isterim;

Doğuma hazırlık, anne adayının doğum öncesi güvenli bir yer seçmesiyle başlar. Doğum sancılarının başlamasından kısa bir süre sonra yavru zarının içinde ilk yavru dünyaya gelir. Anne şaşkınlık içinde heyecan yapıp kese içindeki yavruya bakmaya başladığında saniyeleri saymaya başlarım. Çok kısa bir süre sonra sanki bir düğmeye basılmış gibi program çalışmaya başlar. İlk kez doğum yapan anne ne yapması gerektiğini çok iyi bilen hareketlerle, heyecanını yenerek yavru zarını sıyırıp alır yavrunun üzerinden . Bir ebenin tecrübeli elleri gibi yavruyu kavrayarak ağzıyla göbek kordonunu keser. Yavru zarından sıyrılan yavrunun, ciğerleri negatif basınçla hava dolarak şişer ve minik sevimli dostumuz ilk nefesini alarak dünyaya merhaba der. Tecrübesiz anne DNA sına kodlanmış program sayesinde yavrusunu yalayarak temizler. Bu sayede kan dolaşımı ve solunumu düzene giren yavru bir süre sonra tekrar bir düğmeye basılmış gibi hareket etmeye ve meme aramaya başlar. Doğum prosesinin tamamlanması ve yavrunun hareketleri hormon mekanizmasını tetikleyerek memelere süt inmesini sağlayacaktır. Minik dostumuzu hayata bağlayan altın saatler başlamıştır.

İlk 3 gün annenin memesinden salgılanan kolostrum ( ağız sütü ) adını verdiğimiz yoğun süt hayati öneme sahiptir. Bu genetik kodlamanın bir parçası olduğunu sandığım bir davranış şekli de, yavruları için çok önemli olan kolostrum adını verdiğimiz bu sütün memelerden salgılandığı 3 gün boyunca annenin yavrularının yanından tuvalete gitmek için bile ayrılmak istememesidir. Anne içgüdüsel olarak yaptığı bu davranış şekliyle yavrularının yaşam şansını arttırır.

Bundan sonra yavrularının güvenliğini tehdit eden her hareket Annelik İçgüdüsünün inanılmaz gücüyle karşılaşır.

Hamilelik ve Doğum Süreci Anne ve Yavruların Biyogüvenliği açısından çok önemlidir. Bunun bilincinde olarak hamilelik süresince Anne ve Karın içindeki Yavruları yakın takibe alırım. Ultrasound ile haftalık takiplerimi yaparken her hafta gelişmeleri ebeveynlerine bildirir ve onları da bu sürece hazırlarım. Hamilelik ve Doğum süreci ile ilgili bilgi yüklemelerini yaptığımız ebeveynler doğum sürecinde nelerle karşılaşacaklarını ve ne yapacaklarını bildikleri için dostlarımızın güvenli doğumu için bizlere asistanlık yapacak donanıma gelirler. Doğumlar genelde uyarımların en az olduğu gece yarısı veya sabah saatlerinde olmaktadır. Saat kaç olursa olsun doğumun başladığını bize rapor ederek doğum güvenliği için gözlemci ve asistan konumlarını alırlar. Belli sürelerle bize gelişmeleri bildirdiklerinde anormal bir durum olup olmadığını değerlendiririm. Kendi evinde stressiz bir ortamda doğal bir doğum süreci en idealidir. Biz Veteriner Hekimler sadece anormal durumlarda veya zor doğumlarda araya gireriz.